Tütün ihracatı bir milyar dolara yaklaştı

Ege’nin geleneksel ihraç ürünleri arasında yer alan kuru üzüm, kuru incirde sezon rekor düşüşle başlarken sevindirici haber tütünden geldi. Geleneksel tarım ürünleri ihracatındaki düşüşü, tütün sektörü telafi etti. Ege İhracatçı Birlikleri’nin (EİB) Ocak–Ekim 2025 dönemine ait raporu, tütün ve tütün mamulleri ihracatında hem miktar hem değer bazında dikkat çekici artışlara işaret etti.

10 AYDA 893 MİLYON DOLARLIK İHRACAT

2025’in ilk on ayında Türkiye genelinde 95 bin ton tütün ve tütün mamulleri ihracatı gerçekleştirilerek 892,8 milyon dolarlık gelir elde edildi. Miktar bazında yüzde 2, değer bazında ise yüzde 10 artış kaydedildi. Sektör, miktar artışını geride bırakan değer odaklı büyüme performansıyla dikkat çekti. Özellikle sigara ve nargilelik tütün ihracatındaki güçlü artış, sektöre moral verdi.

 Ocak–Ekim 2025 döneminde 30,5 milyon kilogram yaprak tütün ihraç edilerek 276,5 milyon dolar gelir sağlandı. Miktar bazında yüzde 5 azalış yaşanırken, değer bazında yüzde 5 artış elde edildi. Türkiye’nin en büyük pazarları Belçika ve ABD oldu. Belçika’ya yapılan ihracat miktarı yüzde 9, değeri yüzde 4 arttı. ABD’ye yapılan ihracat ise miktarda yüzde 14, değerde yüzde 33 artış gösterdi. Yeni pazarlarda ise Meksika (%450 miktar, %414 değer artışı), Mısır (%65 miktar, %152 değer artışı) ve Endonezya (%77 miktar, %88 değer artışı) sektörün geleceği için umut verdi.

TÜTÜN MAMULLERİNDE YÜZDE 23’LÜK DEĞER ARTIŞI

Tütün mamulleri ihracatı da 2025’te yükseliş trendini sürdürdü. 2024’e göre toplam ihracat miktarı %7, ihracat değeri %23 arttı. Irak, 107,6 milyon dolar ile Türkiye’nin en büyük pazarı konumunu korurken, ABD ikinci sıradaki yerini sağlamlaştırdı. Karayip ülkeleri Aruba ve Belize gibi küçük pazarlarda bile artışlar kaydedilirken 71 farklı ülkeye ihracat kaydı alındı. NARGİLELİK TÜTÜNDE PATLAMA: DEĞER ARTIŞI %30 Sektörün en hızlı büyüyen kalemi nargilelik tütün oldu. 2024’te 15,3 milyon kilogram olan ihracat miktarı 2025’te 19,4 milyon kilograma yükseldi. Değer bazında da 127,2 milyon dolardan 167,7 milyon dolara, yani %30 artışa ulaşıldı. Irak 35,7 milyon dolarlık ihracatla liderliğini sürdürürken, Birleşik Arap Emirlikleri %158, Portekiz %2073, Kazakistan %415, Almanya %163, İspanya %127 oranında değer artışıyla öne çıktı.

100’DEN FAZLA ÜLKEYE İHRACAT

Ege tütünü artık sadece Avrupa’ya değil, 100’den fazla ülkeye ulaşıyor. Afrika ve Asya pazarlarındaki büyüme, sektöre coğrafi çeşitlilik kazandırdı. Gine, Fildişi Sahili, Mozambik, Libya gibi pazarlarda çift haneli artışlar sürdü. 

Anadolu'nun ve Ege’nin kırsal kesiminde binlerce üreticinin geçim kaynağı olan tütün, ihracat performansıyla eski günlere dönüş sinyali verirken sektör temsilcileri, birim fiyatlardaki %10’luk iyileşme ve yeni pazarlardaki güçlü taleple birlikte tütünün Ege ekonomisindeki geleneksel yerini yeniden güçlendireceğini belirtiyor.